Intina, sagala rupa anu terjadi teu aya anu luput tina katangtosan Alloh. Nyakitu keneh urang ibadah teh sanes keur makhluk, tapi kanggo Alloh, matak kudu ngarasa aya di payuneun Alloh. Ka ditu na urang teu wantun ngareumpak larangan Alloh, sabab ngaraos dipencrong ku Alloh. Tah ieu anu namina ihsan sakumaha anu parantos digambarkeun ku Kangjeng Rosul waktos ditaros ku malaik Jibril.

قَالَ: يَا رَسُولَ اللَّهِ مَا الْإِحْسَانُ؟، قَالَ: أَنْ تَعْبُدَ اللَّهَ كَأَنَّكَ تَرَاهُ، فَإِنَّكَ إِنْ لَا تَرَاهُ فَإِنَّهُ يَرَاكَ

Hartosna, “He Rosulalloh, naon ari hartosna ihsan?” Anjeuna ngawaler, “Ihsan teh anjeun ibadah ka Alloh, siga-siga anjeun ningal ka Alloh. Sanajan anjeun teu ngaraos ningal ka Alloh, tapi Alloh mah ningal ka anjeun.” (HR. Ahmad).

Tah ieu kedah leres-leres dijiwai ku urang sadayana. Urang ibadah teh hungkul ka Alloh. Sing bener-bener khusyu’ siga urang tos tiasa ningal sareng papayun-payun sareng Alloh. Mung saupamina teu acan ngaraos papayun-payun sareng Alloh, urang sing emut yen urang salamina diteuteup ku Alloh.

اللهُ أَكْبَرُ اللهُ أَكْبَرُ وَلِلّٰهِ الْحَمْد

Katilu, pelajaran puasa teh nyaeta nyadarkeun yen kawajiban puasa tina dahar, nginum, sareng tina rupa-rupa pangbatalan mah tempatna ukur dina bulan Romadon hungkul. Tapi puasa tina rupa-rupa perkara haram sareng padamelan tercela mah tempatna dina saumur hirup urang. Sareng deui, lamun keur sejeroning puasa urang sadayana dipiwarang ngeker tina perkara anu halal, maka komo tina perkara anu teu halal.

Tah saenya-enyana mah puasa teh rek mere pelajaran keur urang, yen dina sagala rupa oge urang teu kenging kaleuleuwihi sanaos eta perkara teh halal jeung milik urang. Rek tina jihat kadaharan, rek tina jihat gaul jeung bojo.

Jadi makna imsak anu secara bahasa nyaeta ‘ngeker’, saatos kaluar tina bulan puasa kudu bisa diterapkeun dina sagala widang. Ngandung harti urang teu meunang kaleulewihi. Kalebet dina poe lebaran ieu. Urang lain teu meunang bungah, lain teu meunang nganggo pakean weuteuh, lain teu meunang meser kadaharan anu ngeunah. Tapi kade urang ulah kaleuleuwihi. Sabab, Alloh swt. teu mikaresep ka jalma anu kaleuleuwihi. Kitu sakumaha anu tos diamanatkeun dina salah sawios ayat-Na:

يا بَنِي آدَمَ خُذُوا زِينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ وَكُلُوا وَاشْرَبُوا وَلا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لا يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ

Hartosna, “He anak incu Adam, pake pakean anjeun anu endah satiap (asup) ka masjid oge dahar jeung nginum aranjeun, tapi ulah kaleuleuwihi. Saenya-enyana Anjeuna (Alloh) teu resep ka jalma-jalma anu kaleuleuwihi,” (QS. al-A’raf [7]: 31).

Malahan dina ayat sanesna mah, jalmi anu kaleuleuwihi teh diancam kagolongkeun kana ahli naraka. Naudzubillah.

وَأَنَّ الْمُسْرِفِينَ هُمْ أَصْحَابُ النَّارِ

Hartosna, “Saenya-enyana jalma anu kaleuleuwihi maranehna teh golongan ahli naraka,” (QS. al-Mu’min [40]: 43).

Cohagna mah Romadon teh ngajarkeun kasederhanaan. Romadon ngalatih urang nahan perkara halal, sumawona perkara nu teu halal. Urang kedah emut kana alam padang, poe panjang, nagara tanjung sampurna alias alam akherat tea namina anu bakal disanghareupan ku urang ngalangkungan alam kubur. Nalika urang dikubur, pakean urang ukur boeh anu basajan. Minyak wangi urang ukur kamper anu sok dipake ngusir cucunguk. Harita urang dibalikkeun deui kana taneuh anu asalna tina taneuh.

مِنْها خَلَقْناكُمْ وَفِيها نُعِيدُكُمْ وَمِنْها نُخْرِجُكُمْ تارَةً أُخْرى